نامنامه کردی
چو ايران نباشد تن من مباد بدين بوم و بر زنده يک تن مباد
از آنجاييکه ريشه های زبان کردی و پارسی هر دو از پهلوی اشکانی و ساسانی سرچشمه گرفته می شود در نتيجه واژه
هايی آشنا در بين هر دوی اين زبانهای غنی و کهن خاورميانه وجود دارد و حفظ و نگهداری از آنان و استفاده و رايج
نمودن آنها در جامعه کهن ايران وظيفه تک تک ما ايرانيان است پس بر آن شديم تا برای زدودن نامها و واژگان تازی از
کشور ايران زمين است تلاش نماييم . به راستی چرا تا زمانی که ما واژه های اصيل ايرانی که به زبان کردی داريم يا
حتی واژه های آذری باستانی که هنوز ديده می شود يا خراسانی يا بختياری و . . . را نا ديده بگيريم و به سراغ اقوامی
بيگانه - بدوی - متجاوز و بدور از هرگونه تاريخ و تمدن برويم که هدفشان عربيزه کردن ايران زمين است . پس شما نيز
در کنار ما به جای تک تک نامهاو واژه های عربی از واژه ها و نامهای اصيل ايرانی ( آذری - کوردی - پارسی و . . . )
استفاده کنيد . باشد که کشور اهورايی ايران زمين دگر بار با منش ايرانی و هويت ملی اش اقوامش اداره گردد .
برای شادی و رامش روح انوشه کوروش بزرگ ابر مرد ورجاوند تاريخ جهان دست در دست ما کوردستان ترکيه و عراق را به
ميهن کهنش ايران بازگردانيم
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
بوران/ بوران / توفان / عمومی
په ژاره / پژاره / نگرانی / عمومی
په ژماره / پژماره / فکر و خيال . تنها در کردی ايلامی کاربرد دارد. / عمومی
په شيو / پشيو / افسرده / عمومی
بيگه رد/ بگرد / بی عيب / عمومی
ئاوات/ آوات/ آرزو/ عمومی
ئارارات/ آرارات/ نام کوهی در کردستان ترکيه/ پسر
ئاران/ آران/ قشلاق/ پسر
ئاراس/ آراس/ رود ارس/ پسر
ئارمين/ آرمين/ نام پسر کيقباد منسوب به آرام/ پسر
ئاريان/ آريان/ آريايی/ پسر
ئاکام/ آکام/ انجام/ پسر
ئاکوو/ آکو/ کوه بزرگ. قله ی کوه/ پسر
ئاگرين/ آگرين/ آتشين. کنايه از آدم شجاع/ پسر
ئاميار/ آميار/ يار و ياور. در کردی ايلامی هاويار گفته می شود./ پسر
ئه ر ده لان/ اردلان/ نام قديمی کردستان/ پسر
باشوان/ باشوان/ نام کوهی در بانه/ پسر
بريا/ بريا / کاشکی / پسر
به رزان / برزان / بلندی / پسر
به رکاو/ برکاو / دامنه ی کوه / پسر
به يان / بيان / سپيده دم. بامداد / پسر
پاکو / پاک / دسته گياه بسته نشده / پسر
پشکو / پشک / اخگر/ پسر
پيشه وا / پيشوا / رهبر/ پسر
به فراو/ بفراو / آب برف ذوب شده . کنايه از زلالی و پاکی/ دختر
به فرين/ بفرين / برفی. کنايه از سفيدی و پاکی/ دختر
بووژان/ بوژان / باليدن و نمو کردن. نام روستايی در ايلام/ دختر
باوان/ باوان/ خانه ی پدری/ دختر
ئارينا/ آرينا/ آريايی نژاد/ دختر
ئه سرين/ منسوب به اشک/ دختر
ئالان/ آلان/ منطقه ای در کردستان/ دختر
ئايرين/ آيرين/ آتشين/ دختر
ئه وين/ اوين/ عشق/ دختر
ئاساره/ آساره/ ستاره/ تنها درکردی ايلامی رواج دارد./ دختر
ئاسکول/ آسکل/ بچه آهو. در کردی ايلامی بدان آسک می گويند./ دختر
ئاسمين/ آسمين/ ياسمن/ دختر
ئاسو/ آس/ افق. در کردی ايلامی به صورت ئاسوو( آسو) کاربرد دارد./ عمومی
بيخه وش/ بيخوش / ناب و خالص . کردی باشووری/ دختر
بيری / بيری/ شيردوش / دختر
به ناز / بناز / نازنين / دختر
به يانه / بيانه / ميوه ی به / دختر
په پرووک / پپروک / شکوفه. تنها در کردی ايلامی رواج دارد./ دختر
په رژان/ پرژان / کار / دختر
په ره نگ / پرنگ / گوشواره / دختر
ئابا: پدران/اجداد
ئابتين: نام پدر فريدون
ئابرا: برادر بزرگ
ئابيستا: ئه ويستا/کتاب اسمانی زرتشت
ئاپولو: خدای هنر در ايران باستان
ئاتبين: نام پدر فريدون
ئاترو: اتشين
ئاتروپات: نام سرداری در زمان حمله اسکندر
ئاتروسا: مانند اتش
ئاتليا: نام يکی از شهرهای ماد باستان
ئاتور: اتش
ئاتوربان: اتشبان
ئاتوسا: نام يکی از شاهزادگان کرد ماتيانی در سال ٧١۶ قبل از ميلاد
ئاتوی: نام يکی از سرداران ماد
ئاته ر: اتش
ئادان: زمين حاصلخيز
ئادو: خدای باد در ايران باستان
ئاده م: انسان خوب
ئارا: ارايش
ئاراد: نام فرشته ای است در کيش زرتشت
ئارارات: کوهی از سلسله جبال زاگرس
ئاراز: اشک چشم/يکی از سرداران کرد زعفرانلو/رودخانه ای بين شوروی و ايران
ئارازياش: نام شهری باستانی
ئاراس : ئاراز
ئاراسپاس: از بزرگان ماد و نگهبان معبد پانته آ
ئاراسته: ارايش شده چيزی را به کسی متوجه کردن
ئاراسته: زيبا
ئارام: ارام/ارامش
ئاراميش: ابريشم
ئاران: دشت وسيع/منطقه ای در اذربايجان شوروی/نام منطقه ای باستانی
ئارباس: کورد/لقبی است که يونانيان به کيقباد دادند
ئارباکو: از سرداران ماد
ئارخه يان: مطمئن اسوده
ئاردا: نام فرشتهای در ايين زرتشت
ئاردو: از اسامی باستانی ايرانيان
ئاردهلان: نام سابق ولايت کردستان
ئارده و: په پوله
ئارزو: ارزو
ئارش: پسر اروين از شاهزادگان کيانی/ارش کمانگير معروف/معنا
ئارشام: ارشام از بزرگان ماد
ئارشو: نام يکی از سرداران ماد
ئارشين: پهلوان باستانی
ئارمان: هدف ارمان
ئارمين: نام پسر کيقباد/ارام گرفتن
ئارمينا: ئارمين
ئارنا: اريايی نژاد
ئاروا: فرشته ای از ايين زرتشت
ئاروان: زاد سفر/توشه/اذوقه
ئاروين: ازمون/تجربه از شاهزادگان کيان
ئاره به با: نام کوهی معروف در بانه
ئاره ز و : ارزو
ئاريا: اقوام سفيد پوست
ئاريارات: نام پادشاه باستانی
ئارياس: نام يکی از فر مانروايان ماد
ئاريام: ايرانی اريا
ئاريان: اريايی ها/نام روستايی
ئاريو برزين: سردار دلير کرد که در برابر يورش اسکندر مدتها پايداری کرد
ئاريتما: نام يکی از سرداران ماد
ئاريز: کوهی است در اطراف سنندج/نام گلی
ئارين: نژاد هند و ارو پايی
ئارينا: نژاد اريای ايران بزرگ
ئازا: نترس
ئازاد: وارسته
ئازاده: اصيل /وارسته
ئازادان: نام يکی از بزرگان دوره ساسانی
ئازر: نام قديمی کوهستان ساسون در ترکيه
ئازرم: حيا / شرم
ئازور: کوهی در اطراف در ياچه وان ترکيه که اکنون ساسون نام دارد
ئازيتا: دختر پادشاه ماد/مادر کورش
ئازين: زينت
ئاژال: سبزه/ گياه
ئاژه نگ: نام درختی
ئاژين: ريز/روان ساختن
ئاسا: ساده / معمولی/مانند
ئاسالان: بهاران
ئاسايش: راحتی
ئاسک: اهو/اسکه
ئاسکول: غزال
ئاسکه: اهو
ئاسکی: اهو
ئاسو: افق
بابان: خاندان/يکی از خاندان معروف
بابونه: گياهی بهاری با بوی خوش
بابه ت: روا/شايسته/متناسب
بابه ک: نژاد/تيره
با به ک: امين/استوار
بابه کان: لقب اردشير پاپکان بنيانگذار شاهنشاهی ساسانی
با تينوک: گل سرخ
با جيلان: باژ يلان/عشير ه از کردها
باخان: با غها
بارام: ستاره مريخ/يکی ز شاهان ماد
بارزان: ايل / منطقه ای از کردستان
بارمان: نام پهلوانی تورانی
با ريسان: قبيله ای از کردهای کو هستان
بازان: به زرتشتی که مسلمان شده گفته می شود
بازوه ر: پر نده ای است
بازيار: بازپرس/باز دارنده
بازيان: نام محلی در کر دستان
باژ يلان: باجيلان/نام قبيله ای از کردها
با ستينک: غنچه گل تازه شکفته
با سکار: قدرتمند
با شوان: نام کوهی در بانه
با شار: مقاومت
با لا به رز: بلند قد
با له وان: نو عی پرنده شکاری
بامشاد: يکی از نوادگان در بار ساسانی
باوه ر: مرز بين دو مزرعه/جويبار مو قتی
با وه ند: اصيل
با وين: يکی از قبايل کرد
باهور: باد سخت
برزو: دلير
بر وا: باور/تصديق
بروسکه: جرقه
بريقه: شوق
بر يوان: نام يکی از قبايل کرد خراسان
بز وين: محرک
بژ وار: سر سبز
بژ ول: مژده/مژدگانی
بژ وين: سر سبز/سبزه زار
بژيو: قوت / روزی
بنتا: نو نهال
بنو شه: بنفشه
بوار: محل عبور در رود خانه
بوبان: نام منطقه ای در کردستان
بوروا: باور /تصديق
بوژان: رشد کردن
بو ژانه: گل خوشرنگ که بوی خوشی ندارد
بو نخوش: خو شبو
به هار: عروس
به بيونه: با بونه
به تاو: روان / سريع
به تين: با قدرت/نيرومند
به خته ور: خوشبخت
به ختيار: صاحب اقبال
به خشا: بخشنده
به خشين: بخشيدن
به رام: خوشبو
به رامه: خوشبو
بر وا: يقين/ايمان/ باور
به رتاو: افتاب
به ردل: محبوب/عزيز/صبحانه
به ر زان: بلنديها/نام قبيله ای در کردستان
به رزاو: ابشار/مد دريا
به رزو: شکوه و عظمت
به رزه ک: سکو/جای بلند
به رزين: منبر/نام يکی از رهبران
به رکو: تو شه و زاد/نقطه مقابل پاشکو
به روار: کوهستانی در منطقه کردستان
به رهه م : ميوه/ثمر
به ريز: ارجمند
به ژوار: نوعی درخت سخت
به ستام: نام دهی در کردستان
به ستو ره: جويبار
به سوز: شاد/خوشحال
به فران: پاک /سفيد مانند برف
به فراو: جويی که از ذوب شدن برف درست شده
به فرين: پر برف/برف مانند
به فه ر: مبارک/برف
به لار: طناز
به لين: قول /وعده
به نا: گياهی خوردنی
به ناز: نازه نين/طناز
به ناو: معروف/مشهور
به نه وش: گل بنفشه
به هار: بهار
به هرام: ستاره مريخ/يکی از شاهان ساسانی
به هرک: درياچه
به هارات: گياهی خوشبو
به همه ن: از اسامی باستانی/فرشته ای در ايين زرتشت
به هه شت: فردوس
به هيز: قوی / پر توان
به يان: سپيده دم
به يبوون: نام گلی
به ينه ت: وفا/عهد
بی تا: بی همتا/نمونه
بيتاوان: بيگناه
بيژه ن: نام پهلوانی معروف/ترانه خوان
بيساران: نام روستايی در کردستان
بيستون: کوهی معروف در کرمانشاه که از آثار جهانی ايران می باشد
بيسو: بی گمان
بيشو: بی اندا زه
بيکه س: تنها/بی کس
بيهزاد: از نژاد خوب
پارسا: پرهيزکار
پاکدل: پرهيزگار
پاکرو: خوش رفتار
پا کناو: خوش نام/مورد احترام
پا کيزان: پاکيزه ها
پر بار: پر ميوه/ پر ثمر
پر دل: با جرات
پر سا: جويا/سايل
پر شنگ: اشعه خورشيد/پرتو
پرو سکه: جرقه
پژال: جوانه نازک
پژان: پخش کننده
پشتيار: حامی
پوشين: سر زمينی که پر از گياه خشک باشد
پويا: دونده/رونده
پويان: پوييدن
پوين: مرغ کاکل دار
پويه: تاج سر هد هد
په پوک: بی نوا
په پوله: پروانه
په رديس: بهشت
په رديکا: نامی در ماد باستان
په رژان: فراغت/مشغوليت
په رژين: پر چين/مرزی که با گل و گياه درست کنند
په ر وين: ثريا
په روا: نترس/پروا
په روان: نام شهری
په روانه: پروانه
په رويز: نام شاه ساسانی
په ره نگ: فروغ/گوشواره
په ری: فرشته
پريسا: مانند پری/پری مانند
پريشاد: پريشاد
په ريناز: زيبا مانند پری
په شوک: اشفتگی/پريشان
په يمان: از ته دل گريه کردن يا خنديدن
پژمان
پيشرو: جلو دار
په يام: خبر /پيغام
پيروت: مرشد
پيشکه و: مترقی
پيشه وا: امام/رهبر
تابان: تابنده
تافگه:ابشار
تارا: پارچه نازک سر عروس
تاسا: ارزو مند
تا لا: بخت و اقبال
تامان: ديواری از جو انه تنيده شده
تاويار: اتشبان
توانا: قادر/توانا
تروسکه: جرقه
تريفه: شعله/تابش ماه
تريشه: تابش ماه
تليا: اسوده
ته نها: تنها/تک/يگانه
توانا: توانا/ قدرتمند
توتيا: تر بيت شده/دست اموز
توران: دام بان
توروس: نام کوهی در کردستان ترکيه
توشه: زاد سفر/توشه سفر
ته رانه: اواز
ته رسا: معشو قه معروف شيخ صنعا
ته بار: دودمان
ته رو: درختی جنگلی
ته نا: اسوده
ته ما: اميد/منتظر
ته ناز: نازنين/با کرشمه
ته وا: اميد
ته وار: شا ه باز
ته وال: پرنده
تيبا: اهو
تيرداد:از سرداران دوره ماد و اشکانی
تيراو: سيراب:شاداب
تيروژ: افتاب
تيناب: رويا
تينا: گل
تيما: جلگه دشت
تيشک: ذرات نور خورشيد
جمشيد: از اسامی باستان اقوام ايرانی
جوان: زيبا:خوشکل
چالاک: چابک
چا و گش: چشم روشن
چاوکال : چشمی که مايل به ابی باشد
چاويار: ناظر/نگهبان
چر کو: جنگل انبوه/کوه جنگلی
چرو: جوانه درخت/شکوفه برگ
چريکه: صدای خوش/صدای رسا
چنار: درختی است جنگلی
چه له: زيبا
چنوور: نام گلی
چه مه ن: سبزه زار
چيا: کو هستان
چياکو: کوهی کوچک
خاکسار: فروتن
خه شايار: فرمانروا
خورشيد: افتاب
خوسره و: نام پادشاهی
خوشناو: سخا وتمند
خو گر: انيس
خونچه: غنچه
خه بات: مبارز/کوشا
خه را مان: با ناز رفتن
خه رمانه: هاله ماه
خه زال: تند وتيز
خه زه ل: برگ خزان
خه يال: وهم/خيال
خا تون: خانم
خسرو: نام پادشاه ايران
دادا: خواهر
دارا: ثروتمند
داوه ر: داور / قاضی
داژ يار: رزق و روزی
دايان: ماما
دريا: دريا/زيرک
دژار: قلعه
دلارا: معشوق/دلارا
دلارام: دلارام/اسوده
دلاوا: بخشنده
ديمن: دشت /صحرا
ديلان: نوعی رقص کری
دلبهر: دلبر
دل پاک: يکرنگ
دلخوش: دل خوش
دلدار: عاشق/شجاع / زنده دل
دلزار: دلزار
دلروبا: دلربا
دلشاد: خوشحال
دلکه ش: دلکش
دلگير: محبوب
دلنيا: اطمينان
دلنه واز: دلنواز
دلوفان: مهربان
دله ناز: دلناز
دلير: شجاع
دورنا: نام پرنده ای بسيار زيبا
دمان: کشتزار
دلان: صاحب دل
ده ريا: بحر
ده ليا: دريا
دياری: هديه
ديانا: معبدی که خرابه های ان هنوز در شهر کرد نشين کنگاور کرمانشاهان مو جود است
دينا: پسنديده
ديوا: تارا
رابين: مشاور/معتمد
رازيار: راز دار
رازان: گفته ها/اسرار
رازاو: اراسته
رازاوه: اراسته
رازيان: نام دهی در کردستان ايران وعراق
رازين: رازان
راژانه: رازيانه
راسپر: سفارش کننده
راشين: تو شه
راگر: راه گير
رامان: متفکر
راماو: متفکر
رامتين: نام سازنده
راويار: شکارچی
راميار: سياس/سياست مدار
رامين: معشوقه ويس
راهی: نجات ازاد
راهين: اموزنده اموزگار
روبار: رودبار
رزگار: رهايی/نجات
رزمان: جنگجو
روبه خال: رويه خال
روپاک: رو پاک
روخسار: سيما/رو
روزان: ايام/دوران
روزگار: زمانه
روژ بهار: روز بهاری
روژان: روزها
روژين: روزان/زيبارو مانند روز
روسا: روسا از اسامی باستانی که در کتيبه داريوش بزرگ در بيستون امده است
روسته م: قهرمان و پهلوان نامدار
رو شنه نگ: زيبا رو
روکسانا: زيبا رو
رو گه ش: خندان/بسيم
رو مه ت: رخ گو نه
رو ناک: در خشان
رو نياس: نام گياهی
روومه ت: صورت
روژ ينه: روژين
روژينا: مانند روز
روزيتا: نام گلی سرخ رنگ مشهور در فرانسه
روژيار: خور شيد /افتاب
رهبه ر: فر مانروا
ره زين: نمکين/دهی در کردستان ايران
ره گه ز: نژاد
ريباز: رهگذر
ريبان: ره بان
ريبوار: رهگدز
ريبه ر: باخچه
ريبين: راهنما/راه شناس
ريتا: شبروی
ريحانه: نوهی سبزی خوش بو/ريحون
ريزان: راه دان/دانشمند
ريز ين: ريزان
ريژان: باريدن تند باران
ريژاو: ابشار/نام ييلاقی در قصر شيرين
ريژه ن: برکت
رينما: راهنما
ريسا: عرف / عادت
ريده ر: رخصت/مفت
رهءف: مهربان
زارين: نام کوهی در غرب ايران
زاموا: منطقه ای کشف شده و باستانی در سردشت
زانا: دانا
زانيار: عالم
زونا: گياهی با گل سياه رنگ
زردشت: پيامبر اقوام ايرانی که در سواحل دريای اروميه ساکن بودند
زرو: گياه برگ زبر
زريا: دريا
زريان: باد جنوب
زريبار: نام درياچه ای در مريوان
زريوان: دريا بان
زمناکو: کوهی در اطراف حلبچه
زورار: جريان تند اب/پر اب
زوران: نوعی کشتی باستانی کردی
زه به ر: بهره
زه واره: نام برادر رستم دستان
زيبا: قشنگ
زيره ک: دانا/هوشيار/ نام خواننده بزرگ کرد
زين: معشوقه مه م
ژيوار: کنار /حاشيه
ژاله: نام گلی
ژالان: گل ژاله
ژوان: ميعاد گاه
ژاوه رو: نام منطقه ای در کردستان
ژيار: تمدن فرهنگ
ژيان: زندگی کردن/نام روزنامه ديگر پيره مرد
ژيلا: اسم دختر
ژيلوان: نام پسر کرد
ژين: حيات / زندگی
ژيلا: اسم دختران
ژيله مو: باقی مانده اتش در خاکستر
ژينا: زندگی
ژيوار: اسم کوه و منطقه ای در اورامانات
ژينه ر: راژيان
ژير: دان
سابان: نشانه/شناخت راه
ساتا: نام يکی از سرداران ماد
ساران: سران/امرا
سارم: نامی برای مردان
سارمه: گل زرد در پاييز و بهار
سارو: سردار کرد در دوران شاه اسماعيلنام پرنده ای است
ساريسا: نام شهری باستانی
ساسان: بنيانگذار سلسله ساسانيان
ساسون: نام امارتی کردنشين در بتليس/اسم کوهی در ترکيه
ساکو: ساده/يکسان
ساکار: ساده /بی ريا
ساکا: يکی از قباد
سه فين: کشتی
ساگار: يکی از طوايف کرد سوبار
سالار: سالار بن ماملان از امرای کرد/پيشرو
سامان: دارايی/پاک و صاف
سا مره ند: نام کوهی در مهاباد
سامه: پيمان
سا مينه: اسم قبيله ای از اکراد بود
سانا: اسان/ سهل
سا نيار: نام قبيله ای از اکراد
ساوا: نوزاد /بچه کوچک
سپيده: سفيد/سپيده
ستيره: ستاره
سه ردار: فرمانده
سرمه: گردنبند طلا وجواهر
سروش: نوا/اهنگ سرود
سروه: نسيم/زمزمه
سره وان: ارامش
سريوه: سرود/نسيم
سکالا: شکايت
سمکو: رييس ايل شکاک/اسماعيل اقای سمکو
سنور: مرز/سرحد
سه نو بر: درخت سنوبر
سوسه ن: سوسن
سودابه: همسر کيکاووس
سوران: لهجه ای از زبان کردی
سورمه: سورمه چشم/نامی دخترانه
سوزه: باد خنک
سوسه ن: نام گلی است
سو شيا ن: موعد دين زرتشت
سو لاف: ابشار
سولان: نام گلی
سوما: روشنايی
سو هه يل: نام ستاره ای
سو يند: قسم/سو گند
سه ر به رز: سر بلند
سه تيا: دنيا/ روزگار
سه ر به رز: محترم/با افتخار
سه ر به ست: ازاد /وارسته
سه ر په ل: فرمانده
سه ر چل: شاخه نازک
سه ردار: بزرگ
سه ر ده م: هنگام/لحظه
سه ر سه و ز: خوش ا ب و هوا
سه ر کاو: فرمانده /قله کوه
سه ر که وت: پير و ز/ مو فق
سه ر گول: بهترين از هر چيزی/ سر سبد
سه ر مه ست: شاد/سرخوش
سه رو: سرو نو عی درخت
سه روک: رهبر
سه روناز: سرو ناز
سه روه ش: شاد مان
سه روين: رو سری/سر پوش زنانه
سه مه ن: گل ياس/بت
سه مه ند: اسب زرد رنگ
سه ناز: بندر خوش اب و. هوا
سه وين: روسری
سه هند: نام کوهی در اذر بايجان
سه يران: سيران/ پيکنيک
سه يفان: شکارچی
سی وان: نام کوهی
سيا مه ک: نام يکی از بزرگان
سيا مه ند: سيا مند
سيبار: نام قلعه ای
سيروان: نام دهی در کردستان
سيمين: زرين
سينا: نامی برای مردان
سيما: رخسار
سعادت: خوشبختی
سعيد: خوشبخت
سميرا: ساه رخسار
شاباز: باز شکاری
شا په ر: پر بزرگ پرندگان
شا خه وان: کو هنورد
شادی: خوشی
شا د مان: خوشحال/برادر شيرويه
شارو: بکر/دست نخورده
شاکو: شاهو/کوه بزرگ
شا مار: قهر مان
شانا: باد ملايم
شا ناز: ناز دار/ اهنگی در مو سيقی دوران ساسانيان
شانی : با ناز راه رفتن
شاهروخ: نام يکی از شاهزادگان کرد
شاهوار: نيرومند
شاهين: عقاب
شايان: لايق /شايسته
شايسته: نيکو
شکو فه: شکوفه
شلير: لاله سرنگون/ دره ای در کردستان سردشت
شنو: نام شهری
شوان: رم يار/ چوپان
شورش: انقلابی/قيام
شوران: تنو مند
شوره بی: بيد مجنون
شه پو ل: موج دريا
شه راره: گرمای سوزان
شه رمين: با شرم و حيا
شه ر وين: نام کوهی در کردستان
شه کره: نوعی گياه
شه مال: بادی است که از شمال می وزد
شه مامه: دستنبو
شه نگه: زيبا
شه و با: نسيم شب
شه وين: پريشان/اشفته
شه و بو: گل شب بو
شه و که ت: بزرگوار
شه و مه: مهتاب
شه و نه م: شبنم
شه هرام: مرد متين
شه هريار: شهريار
شه هريبان: شهر يار
شه هلا: افسونگر
شه يدا: عاشق
شياکو: نام کوهی اغست در اطراف گيلان غرب
شير دل: نام يکی از سرداران کرد ايوبی
شير کو: نام کوهی
شيبا: باد خنک
شير زاد: از خا ندان کرد
شيرين: معشوقه ليلی/مطبوع
شيلان: نسترن کوهی
شيما: اسم زيبا برای دختران
شينا: توانا /قدرتمند
شيوا: ابی رنگ//سبزه زار/رسا
شيواو: گرفته/نگران
شهين: نام پرنده ای
شه سوار: نام سرداری
فردين: دارنده ايين زرتشت
فرشاد: فرشاد
فرمسک: اشک
فروهر: روح /جاويدان
فريا: به کمک رسيدن
فريدون: قهرمان با ستانی اقوام ايرانی
فر مسک: اشک
فريشته: پری
فريناز: پر يناز
فه رامرز: نام پسر رستم
فه را نه ک: نام مادر فريدون
فه ر زاد: فرزاد
فه ر زا نه: فه رزان
فه ر زين: وزير درباری شطرنج
فه ر شيد: فرشيد
فه رهاد: فر هاد قهرمان شيرين و فر هاد
فه ريبا: فريبنده
فه ريبو ر ز: نامی برای پسران
فه ريکه: سبزه نرسيده
فيان: شرم اور
فه هيمه: عاقل
فريبو ر ز: نام سرداری
قا ره مان: قهرمان
قاسپه: اواز کبک
قومری: نام پرنده ای است
قه ند يل: نام کوهی/لوستر
کا بان: کد بانو
کا را کو: نام ايالتی ار قوم ماد
کار دوخ: نامی برای قوم کرد
کا رزان: دانا/عاقل
کاروان: کا ر وان
کا ر و س: گياهی خو شبو
کاله: نو ر س
کا مران: خو شبخت
کا مره وا: کا مياب
کا مياب: کا مروا
کا ميار: ارزو مند
کانی: چشمه
کاوه: کاوه منسوب به کاوه اهنگر
کا وان: انقلاب بزرگ /سخره سنگی
کا ويار: کو هنورد/نگهبان کوه
کريشه: نوعی پارچه
کلارا: نام کوهی در اطراف پنجوين عراق
کو چه ر: مهاجر
کوردستان: نام سرزمينی ايرانی که شامل ترکيه و عراق می باشد
کوردو: نام باستانی در باره کردها
کورده: خطاب به يک کرد
کوسار: کوهستان
کو يار: همراه سفر در کوه
که ژال: زيبا/زيبا روی
که ژان: کوهها
که ژو: سفيد پوست
که ژين: ابريشم
که وی: کوه برفی
که و يار: حامی و نگهبان
که هيا: کد خدا
که يا نوش: کيانوش
کيا: پادشاه با قدرت
کی وار: گياه خاردار
که يوان: ستاره زحل
کيو سان: کو هستان
کيو مه رز: لقب ارش پهلوان نامدار
کيو مه رس: نام نخستين پادشاه پيشدادی ايرانی کرد
گزينگ: اخرين و اولين زرده افتاب/نام اتشکده بزرگ کردها
گزيزه: نوعی گل
گلاله: طرح /نقشه
گليار: گل انار
گو وه ند: شادی /عروسی
گو ده رز: نام يکی از فرزندان کاوه اهنگر
گوران: نام يکی از طوايف کرد
گولاله: نام گلی
گولارا: گل ارا
گو لان: گلها/نخستين ماه بهاری در کردی
گو لباخ: گل باغچه
گو لبه هار: گل بهار
گو لچه ن: گل انار
گو لپه ر: گل پر
لاوين: قبيله ای از کردها/نوازش دهنده
ليلا: دختر کيقباد که در ٣ سالگی مرد
ليو ال: لب لعل
ماران: ييلاقی در اورامان
مارتيا: نام سردار ايلامی طبق نبشته سنگ بيستون
ماردين: نام منطقه وشهری در ترکيه
ماريا: پهلوانان و جنگاوران قوم ميتانی کرد را ماريا می گفتند
مارين: نام گياهی که فقط در کوهستان ها می رويد
ما رينه: يکی از اثار باسنانی در ترکيه
ما زيار: سردار ماد در لشکر کورش
ما ژ ده ک: نام پيامبر ايرانی در دوره ساسانی
ماسا: ماه اسا
مامز: اهو
مانا: نام دولتی در ماد/ نام خداوند بزرگ
ما نو شا: اب خوردن/ما نوش
ماندانا: دختر اژ ديد هاک که مادرش کورش بود
ما نوش: ماه نوش
ماهر و: رخ همچون ماه
ماه شه ره ف: ماهشرف/ نام همسر خسرو خان والی اردلان که شاعر بر جسته ای نيز بود
ما هور: تابناک
مر وا ری: مرواريد/سنگی است قيمتی
مروف: انسان
مزدا: بزرگ
مو ژده: نويد/مژده
مه ترا: باران
مه ر جان: سنگی قيمتی سرخ رنگ
مه ر دو خ: خدای باستانی بابل
مه رينا: نام روستايی
منيژه: محراب
منو چهر: پيشداوری
مژ گان: مژگان خبر
مه رام: هدف / مقصود
مه ستانه: سر خو ش
مه ژير: مهاجر
مه ستور: مست دارای شرم و حيا
مه کين: محبوب/با نمک
مه لان: پر نده
مه نو شان: نام حاکمی که از طرف کيخسرو منصوب شده
مه ها: بزرگ/ عظيم
مه هتاب: مهتاب
مه هشيد: مهتاب
مه هناز: مهناز
مه هين: بزرگ
مه يلان: ارزو
ميترا: الهه عهد و پيمان / الهه نور و دادگستری ايرانيان باستان
ميخه ک: ميخک
ميد يا: سر زمين ماد و نام سلسله ماد
ميلاد : دانش اموز /شاگرد/تولد
ميهران: صاحب فضل و کمالات
ناری: نام تر ا نه ای
نا ريا: قاصد/ پيک
نازار: پر ناز
نا زاف: شاداب
ناز په ری: نام بهرام گور
نازدار: کسی که نازش خريدار دارد
نا ز نين: دلربا
نازی: نازنين
نا زيلا: ناز يلی
نا سکی: نازک
نا سيار: اشنا
نانا: خدای جنگ در ميان اقوام باستانی
نا هيد: گياهی مانند ستاره /ستاره
نشتمان: وطن
نو شان: نو شيدن
نوش ئا فه رين: نوشافرين
نگين: شانس /بخت/نگين
نگار: بت/معشوق
نو شيار: نو شاننده
نو شين: گوارا/نو شيدن
نو شينه: گوارا
نو و سه ر: نو يسنده
نه به ز: خستگی ناپذير
نه چيره وان: شکارچی
نه خشين: پر نقش و نگار
نه رمين: رعنا قامت
نه ر گس: گل نر گس
نه سا: زمين و محل افتاب نگير
نه سته ره ن: نام گلی
نه سرين: گل نسرين
نه شميل: دلربا/خوش اندام
نه کيسا: چنگ زن و موسيقی دان خسرو پرويز
نه مام: نهال
نه به ر: تازه رسيده
نه و رو ز: نخستين روز بهاری/عيد باستانی
نيار: هنر پيشه
نياز: هدف
نيان: غرس کردن/نهادن
نير گس: نام گلی نيلی رنگ
نيشا: نشانه
نيکسار: نام منطقه ای در نزديکی سيواس ترکيه
نيگار: بت/ دوست داشتن
نيلو فه ر: نام گلی است نيلی رنگ
نيلو: همان نيلو فر است از روی دوست داشتن می گو يند
نسيم: باد/ نام بادی است بهاری
نويد: مژده
ورشه: درخشش /براق
و نه و شه: بنفشه
وه ر زيا: بزرگ
و نار: اماده /مهيا
ويان: دلربا
ويدا: اشکار/هويدا
ها فال: رفيق
هانه: چشمه
هاوار: نام کوه دماوند در اويستا
ها و ری: همراه / دوست
ها وتا: هما نند/مانند
ها وژين: همدم /همزيست
ها و يار: حامی يکديگر
ها يا: اگاه
همايون: مبارک/ معشوقه همای
هو ريان: قبيله ای از قبايل کرد
هو زان: دانشمند
هو شه نگ: هو شنگ
هو گر: ساعی/اميد وار
هو مان: صاحب /خداوند
هو نيا: شعر
هه ر زا: نام قبيله ای در کردستان ق م
هه ر سين: نام شهری در در کردستان ايران
هه ژار: فقير/تهيدست
هه ژير: زيبا / باهوش
هه ستا: قبيله ای از کردها ق م
هه لا له: گل لاله
هه لبه ست: شعر منظم دارای وزن
هه لکه وت: رويداد
هه لگورد:کوهی در کردستان
هه لمه ت: حمله / يورش/نام فرمانده ای کرد
هه لو: عقاب/ پرنده شکاری
هه نار: انار
هه نگا مه: از اسامی کردی که در کرمانشان و اورامانات رايج است
هيدی: صبور
هيرا: وسيع/بزرگ
هيمن: هيمن
هينا: ماهر/امو زش ديده
هيژان: لايق/ارجمند
هيوا: اميد
يادگار: يادگار
ياران: دوستان/ رفقا
ياسا: قانون/روش
يا سه مه ن: يا سمن
يا وه ر: دوست /حامی
يه کد ل: دوست/راستين
يه گا نه: يگانه
يه لدا: دراز/ شب يلدا
يه مان: نترس
پاينده ايران و اقوام کهن آريايی آن
نظرات شما عزیزان:
پاسخ:مرسی ازنظرتون